
شیوهها تغییر میکنند و طرحها میآیند و میروند، اما طراحی بصری و اصول اساسی آن تغییر چندانی در ۵۰ سال گذشته نداشته است. اگر آخرین شیوهها در طراحی چاپ، نسبت حاشیهها (در طراحی کتاب)، طراحی وبسایت یا هر جنبه دیگری از طراحی را نگاه کنید متوجه میشوید که تمامی آنها بر پایه یکسری اصول قدیمی استوار هستند. برای دستیابی به علت این موضوع بهتر است چند مثال از تکنولوژیهای طراحی که به سرعت رشد کرده و هنوز به طریقی به ریشههای خود وابسته هستند را بررسی کنیم.
قانون یک سوم
قانون یک سوم، از حدود دو قرن پیش وجود داشته است و امروزه به عنوان یک روش کاربردی برای ترکیببندی به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. این قانون بسیار ساده است و راحتترین راه برای تعیین نقطه کانونی یک تصویر ارائه میدهد. شما میتوانید این قانون را به هر شکل یا جهتی از یک تصویر یا طرح اعمال کنید.
برای اجرای قانون یک سوم، باید تصویر یا طرح را به سه بخش مساوی به صورت عمودی و افقی تقسیم کرد، حالا در تصویر ۹ بخش مساوی ایجاد شده که در آن نقاط تلاقی خطوط عمودی و افقی را نقاط کانونی تصویر میگویند.
تصویر را طوری برش دهید تا موضوع اصلی تصویر روی یکی از چهار نقطه کانونی بیفتد. حال میتوان تفاوت زیباییشناختی دو تصویر را قبل و بعد از اعمال قانون یک سوم مشاهده کرد.
قانون Hick و طراحی وبسایت
مدت زمان صرف شده جهت انتخاب یک گزینه از منوی یک وبسایت بستگی به چگونگی سازماندهی و ارائه آن دارد. کار شما زمانی سختتر میشود که هیچ ریتم و نظمی در نحوه انتخاب و چینش آن منو در کار نباشد. به مثال زیر توجه کنید، در این سایت تعداد بسیار زیادی گزینه برای انتخاب وجود دارد حال فرض کنید شما برای اولین بار وارد این سایت شدهاید و به دنبال یک مورد خاص هستید، مطمئنا بین این همه گزینه گیج میشوید.
سایت ebay را در زیر مشاهده میکنید، شما هر چیزی در ebay را با کمترین اطلاعات ارائه شده و بیشترین سازماندهی به راحتی میتوانید پیدا کنید. استدلالهای دقیق و فکرشده بسیاری در پس طراحی این وبسایت وجود دارد، به نوار جستجوی بزرگ در وسط صفحه توجه کنید شما به راحتی میتوانید گزینه مورد نظر خود را در آن جستجو نمایید. اگر ترجیح میدهید از طریق منو، سایت را مرور کنید، میتوانید آن را در سمت چپ به صورت کاملا طبقهبندی شده بیابید. حال تصور کنید که ebay تمام اقلام موجود خود را در صفحه اصلی قرار میداد ،قانون هیک دقیقا در اینجا به کار میآید؛ چون فرآیند انتخاب را با استفاده از دستهبندی کردن موضوعات و قرار دادن آیتمهای مرتبط با یکدیگر در یک دسته بسیار ساده میکند. این قانون زمانی مهمتر میشود که طرح شما به صورت LandScape باشد که در آن وجود اطلاعات و لینکهای زیاد میتواند منجر به کاهش تأثیرگذاری و کارایی لازم شود .
قانون Fitt و طراحی سایت
قانون Fitt میگوید که جایی که شما برای شروع جستجو در سایت انتخاب میکنید به اندازه بزرگی منو بستگی دارد. هر چه منو بزرگتر باشد جذابیت بصری آن به همان اندازه بیشتر میشود البته تا زمانیکه اندازه آن از حد معمول بزرگتر نباشد که در این صورت به همان نسبت اثر آن کم میشود. این قانون همچنین این واقعیت را که شما هیچ وقت نمیتوانید مشخص کنید که کاربر دقیقا پیمایش خود را از کجا شروع میکند را نیز پوشش میدهد اما اکثرا حرکت اولیه آنها بستگی به اندازه منو در صفحه دارد.
نسبت طلایی
نسبت طلایی برای مدت زمان بسیار زیادی در اطراف ما وجود داشته، شما میتوانید نمونههای بسیار زیادی از آن را در طبیعت اطراف خود پیدا کنید. حتی میتوانید آن را در آثار هنری مشهوری همچون مونالیزا بیابید. نسبت طلایی تعیینکننده بهترین و زیباترین ترکیب میان نواحی مختلف طرح میباشد که ما آن را امروزه در طراحیهای مدرن وبسایت میبینیم. فرض کنید شما یک وبسایت با عرض ۱۰۲۴ پیکسل دارید اگر عرض وبسایت را بر ۱٫۶ تقسیم کنیم مقدار ۶۴۰ پیکسل بهدست میآید که منطقه قرار گرفتن محتوای سایت میباشد. حال اگر ۶۴۰ را از ۱۰۲۴ کسر کنیم مقدار ۳۸۴ را داریم که عرض ایدهآل برای نوار کناری با استفاده از قانون طلایی میباشد.
وبسایت تلفن همراه آمریکا بر پایه نسبت طلایی طراحی شده است. به چگونگی قرار گرفتن گوشیها در راستای این نسبت توجه کنید و همچنین این نکته را در نظر داشته باشید که چطور با شکستن این نسبت (قرار دادن چهار باکس در پایین صفحه) هنوز میتوان طرحی منسجم و همتراز با دیگر عناصر داشت.
نتیجه
ممکن است طراحی در ۵۰ سال گذشته از نظر سبک تغییراتی داشته باشد اما اصول اساسی آن هنوز هم پا برجاست. نسبت طلایی، قانونFitt ، قانون Hick و قانون یک سوم هنوز هم به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند. این روشها بر اساس نسبتهای ریاضی بهدست آمدهاند و هنوز هم بهترین دستورالعمل برای بهدست آوردن بهترین نتایج در هنرهای بصری میباشند؛ سبکهای جدید اغلب بر اصول بهدست آمده در صدها سال پیش میباشند.